Sabtu, 14 April 2012

KUMPULAN PUISI ISWAN SUAL


Antologi Puisi
Bahasa  Manado


Lingkaran Setang
















“Ca La’us Lemala Sa Tenang Marisa.”
“Tak Langsung Pedas Bila Terkena Cabe.”

“Akibat dari perbuatan jahat tak langsung dapat dirasakan.”
-Stien Timporok-












Lingkaran Setang







Sanksi pelanggaran pasal 44:
1.      Barangsiapa dengan sengaja dan tanpa hak mengumumkan atau memperbanyak suatu ciptaan atau memberi izin untuk itu, dipidana dengan pidana penjara paling 7 (tujuh) tahun dan/atau denda paling banyak Rp 100.000.000,- (seratus juta rupiah)
2.      Barangsiapa dengan sengaja menyerahkan, memamerkan, mengedarkan, atau menjual kepada umum ciptaan atau barang hasil pelanggaran Hak Cipta sebagaimana dimaksud dalam ayat (1), dipidana dengan pidana penjara paling lama 5 (lima) tahun dan/atau denda paling banyak Rp 50.000.000,- (lima puluh juta rupiah).




















Judul:
Lingkaran Setang
[KUMPULAN PUISI]
Hak Cipta © oleh Iswan Sual
Penerbit The Humanizer College
Jln. Tondei-Ongkau Tondei Satu
Editor: Iswan Sual, S.S
Desain Sampul: Iswan Sual, S.S
Setting: Iswan Sual, S.S
Diterbitkan pertama kali
 oleh The Humanizer College, Tondei Satu 2012
Hak Cipta dilindungi undang-undang.
 Dilarang mengutip atau memperbanyak
 sebagian atau seluruh isi buku ini
tanpa izin dari Penerbit.

Dicetak oleh Percetakan The Humanizer College, Tondei Satu
Isi adalah tanggung jawab percetakan


PANGANTAR

Cinta bahasa daera sandiri nyanda sala. Karna torang bole mo cinta torang pe negara ini mulai dari torang pe daera dulu. Buku kumpulan puisi deng judul Lingkaran Setang: wujud dari kita pe sayang deng cinta pa budaya Minahasa, pa Indonesia. Karna dari bahasa torang bole kenal bangsa. Dari bahasa torang bole tau sapa dorang. Ini buku: bukti kalu orang minahasa pantas ja bilang akang: orang kuat, orang bae deng orang baontak (Tou ente, Tou sama, deng Tou  nga’asan).
Lingkaran Setang: gambaran dari penulis pe tanggapan deng harapan. Penulis baharap spaya mo banya orang-orang Minahasa mo tatarek batulis, babaca deng mo bakarya. Deng bagitu torang bole mo pertahankan torang pe bahasa Manado. Karna ni bahasa lama-lama mo ilang kalu torang nda brusaha mo beking depe dokumentasi. Ni buku: dokumentasi tu mo beking tu bahasa Manado mo tasimpang. Ni buku mo beking spaya anak cucu nanti mo dapa tau apa torang da beking skarang. Deng bagitu lei dorang tau kalu torang da pake bae-bae tu ontak.
Memang, ni karya pe kacinong skali stow. Mar ini kita pe karya. Mana ngoni punya? Kita batanya bukang basosere. Mar kita mo tantang torang samua spaya beking torang pe karya sandiri. Jangang salalu cuma rasa orang laeng pe karya. So depe waktu torang mo terapkan tu slogan think globally but act locally-think locally act globally. Bapikir global mar bertindak lokal-bapikir lokal bertindak global.
Kita yakin torang bole mo se wujud tu harap-harapan itu. Yang penting torang mulai. Torang nda akan perna tau torang sanggup kalu torang nda perna mulai!
Di lembar ini le kita mo bilang makase for Papa deng Mama (Lexy Sual deng Selvie Tombuku) yang jadi sumber inspirasi.  Kalu bukang ngoni, kita nda jadi orang. Makase lei for Iswadi Sual (kita pe ade). Makase for tamang-tamang: Rikson Karundeng, Deni Pinontoan, Fredi Wowor. Ngoni samua orang-orang muda yang butul-butul berjuang for Minahasa for hari di muka. Ngoni so jadi trigger sampe kita ta iko bakarya.
Makase for guru-guru SMP Kristen Tondei: Bapak H.B. Sondakh, Ibu Maria Th. Djamen, Ibu Polin Sual, Ibu Selvi Bujung, Ibu Dei Wowor dan Ibu Helly Paat yang so pertama-tama  kase penghargaan.  Ngoni pe kata-kata  beking kita  lebe brani mo bakarya.



Panulis,














Persembahan deng Pengakuan
K
ita kase ini karya for kita pe orangtua, yang se hidop pa kita deng kasi sayang yang bagitu tulus, kita pe ade, Iswadi deng maimuda, Della, yang snantiasa berbage cirita deng cinta, kita pe barekeng anak lai yang masi kacinong-kacinong mar jadi sumber inspirasi deng harapan desa Tondei di masa depan: Queenta, Gloria, Aprilino, Sreichen, Gerry, Delon, Cindy, Egen, deng kita pe murid-murid di SMP Kristen Tondei dan SDN INPRES Tondei, yang kebanyakan susa ja ator mar yang beking kita sadar for trus babekal diri deng blajar spaya bole ba ajar deng bagus.






ISWAN SUAL, S.S
























Buku ini kita kase for
Della Palapa (kita pe maimuda)
Iswadi Sual & Irma Sual (kita pe ade)
Gloria Sual, Queenta Muntu untu, Aprilino Sual (kita pe barekeng anak)
Lexy Sual & Selvie Tombuku (kita pe amang deng inang)




























Melayu Manado (1)

Biar ta amborambor torang
Ngana datang se malakat
Ta saleng di satu blanga satu bicara
Torang tatawa samasama
          Deri Tahuna sampe Gorontalo
          Tadengar tabilang logat Manado
          Cuma, orang muda jang manganto
          Bakarya jo biar fugado
          For hari eso, awas jang manggoro
Pe panjang kuala Ranoiapo
Torang jaga Bahasa Manado
Pe pasung pante Makalisung
Deng bagitu tu harta tatunjung
Orang laeng nda pandang enteng
Samua so mulai pa om Yan Tatengkeng
          Bahasa Manado itu kita pe nafas
          Depe tampa dorang so rampas
          Kalu torang nda bakras
          Sama deng for dia torang sadia krans
Yang mangaku sastrawan mari kase jelas
Mo trus ato so mo menyera
Yang da skola mari jo bagra
Mo suka nae ato tatinggal klas



















Ndak Berdaya Ato Apatis

Qta pegawai,
Da lati patuh pa atasan
Sala ato benar.
Itu kata depe nama setia
Tau jaga nama kantor.

Qta siswa,
Da ajar hormat guru
Sala ato benar
Itu kata depe nama murid ndak nakal
Tau jaga nama skola.

Qta anak,
Da didik spaya jang manyau pa orang tua
Sala ato benar.
Itu kata depe nama anak tau hadat. Ndak durhaka.
Tau jaga nama keluarga.

Apa so tu kabenaran?
Sapa punya so tu kabenaran?
Boleh so tu kabenaran pake syarat?

Qta mo beking tu benar
Dorang bilang qt penghianat,
jual tu skola, beking malu orang tua.

Qta iko akang dorang pe mau.
 qt tako pa Tuhan, pa moralitas!

Oh Tuhan
Qta mo bagimana?
So musti bagini re’e tu hidop skarang?
Cuma atasan, guru, orangtua yang punya tu benar.
Torang orang kecil
 ndak boleh tau deng beking tu benar.
Mo maso re’e naraka torang samua!





Melayu Manado, Kita Pe Bahasa

Mulu ini biar bagabu
Cumu ini cumu itu jarang tutu
Yang penting ni lida manari
Deng bahasa sandiri
Nda basombong mangaku Manado
Mar cuma prong nda ada isi
          Lida talipalipa mar bangga
          Nda pake katakata panjaja
          Deripada pelak bak aksi se tunjung fasi
          Mar nda sadar so lupa warisan sandiri
Bahasa Wenang bahasa kemajuan
Torang musti sanang
Pa laeng torang nda bagantong
Tagalitu jaga kong simpang
          Bahasa Wenang musti tatulis
          Baku abis kalu baku abis
          Opa oma so rintis
          Depe anak cucu mo se trus
Bahasa Wenang tatanang di dada
Ta maso di kapala
Biar dorang mo tatawa
Nda perna ada kata menyera kita mo bawa






Gelisa Yang Nda Ada Ahir

Saban hari hati manangis
Lia pa orang-orang yang cuma suka mengemis-mengemis
So ilang tu harga diri
Padahal masi kuat mo mancari sandiri.

Saban hari kita murung-murung
Lia pa dorang yang cuma suka cirita orang pe kurang
Sampe so lupa ada anak SMA
Sadiki lai smo kulia

Tiap hari beban tatamba
Bukang ta kurang
Tiap hari utang tatamba
Bukang ta turung

Laki pulang kerja lebe suka bamabo
Deripada brusaha mo didik tu kacili
Istri sibuk ba uni
Deripada mo urus laki

Generasi buta-buta

Papa bilang:
Anak,
 ngana sudah jo skola
Baku tulung jo deng papa iko bagula
Itu lebe bae. Jang nanti serta so ta bae
Ngana cuma tipu-tipu orang tua

Anak,
ngana jang coba skola tinggi
Cukup jo so tau babaca deng batulis
Qta nda suka mo jual tana
Jang kage ngana gagal
Dapur so nda mo ba asap
Ta tutu qt pe blanga






Mental Hedonis

So dapa dengar formasi CPNS 2010 so buka
Pe banya orang bacakar cari-cari ijasa
Cari ulang di Iemari ato di peti
Kong pigi perbanya di tampa fotokopi

Nyanda pernah jadi honor
Kage-kage minta beking eS Ka  skaligus nomor
Tukang beking jadi tampa bastor
Doi doi hasil kerja- kerja kotor
Banya cari kesempatan

Satu lembar legalisir maso popoji sampe fol-fol
Ado kasiang torang pe pegawai pe mental
Su jadi tukang tipu
 baskongkol deng pejabat-pejabat
peras tu orang baru mo cari kerja

Dorang le cuma ta io-io
Yang penting bole lengkap berkas
Bole iko ujian Ce Pe eN eS
Samua bakuriki ba urus
So top tu istila lebe iko rame deripada iko mata

Inga-inga kalu jadi Pe eN eS,
Gaji bole kase gade di bang
Bole bli ruma, blackberry, notebook
Nda kala dari birman

Biar jo anak nda dapa anggaran
Ada kwa pemerinta
Gratis.
Nda usah kulia
Ijasa eS eM U ato eS eM K so bole iko Pe eN eS









Mandi Tai

Baharap skali
Jadi orang suci
Tahang ni diri
          Saban hari
          Baca kitab suci
          Pikir ni hidop pe arti   
          Sampe lupa mancari
Karna Ha Be O trus tu ja uni
Napa kita so ciri
Hari-hari manyasal sandiri
Barasa badan so mandi deng tai









So Ini Tu Natal?

Petas-petas ba bunyi kras
Bunga api deng roket ta ambor-ambor di langit
Senter klas bajalang beking tako anak-anak
So ini tu natal?
Hari kamis orang bakurebe ka pasar
Baku susung baku gepe sampe tasuar-suar
Laeng ka Amurang deng ka Manado sampe tapuas-puas
Baju, calana, capatu, hape baru musti bli
So ini tu natal?
Ibada pohong trang tiap hari
Ibada natal dua kali
Ibada taun baru dua kali
Musti banya kali.
Spaya baju, calana, capatu deng samua-samua tatunjung orang mo lia
So ini tu natal?
Biar ngoni bilang nyanda. Mar itu depe kenyataan.
Kalu bagitu, se ilang jo tu natal



Bangong Pagi Buka Jandela

Bangong pagi buka jandela
Mangada Sinonsayang
Blum dapa lia trang
Masi dingin badan totofore
Se hidop motor
Kita  ma ka Tondano
 Turung jalang Ongkau
Sama deng iko kuala kering
Tatada rasa-rasa mo ciri tu jantong
Tuangala le!
So jaman bagini
Mar blum merdeka
Pejabat lebe banya bajanji
Serta jadi kerja stenga hati
Tunggu ngoni!
Brikut, biar ngoni ciong ta pe panta
For ngoni kita rabe mata.




Budo

Ujang rinte-rinte
Ciri plang-plang ni pagi e…
Padahal musim cingke
Beking buru susa mo bapete
Nyong deng nona jadi somu-somu
Ni panen nda jadi bli hape deng motor baru
Pendeta bilang: “mungkin torang kurang bakorban
Musim pemetikan mar manyasal mo kase persepuluan”
Bos rugi buru le rugi
Cingke budo-budo
Harga turung bukang main dapa tako









Konsumerisme Warisan Blanda

Libur abis
Doi abis
Cita-cita anak mo skola
So nda ada
Satu keluarga bahaga iko mata
Panen besar trima doi besar
Maso warong kong main pesan
Minung-minung  sampe tenga malang
Panen klar abis babi putar
Brapa tu bon di daftar
Nanti korang mo dengar









Kita Musti Mati Di Sini

 Punung deng cingke
Punung deng klapa
Punung deng bua-bua
Kaya kita pe tana, kaya kita pe ruma
          Banya pisang
          Banya ubi
          Banya pongseo
          Banya sayor
          Nda mungkin torang mati deng lapar
Aer nda kurang
Kayu masi cukup
Udara masi sedap ja isap
Dekat pante
Dekat Winosirang
Dekat batu Lutau
Dekat Tetewatu
          Kala taman Eden.
          Kita musti mati di sini 


Dorang Lupa

Samua basibuk beking kukis
Tatinggal di dapur
Hari minggu nda maso greja
For tamu nda tau dari mana samua
Dorang lupa hari itu pe makna
          Pasiar baron-ron kampung
          Sampe abis minya tu motor
          Se tunjung gaya se tunjung panta
          Tenga-tenga malam baru pulang
          Dorang lupa hari itu pe arti
Makang minung sampe munta
Ta isi di got
Cari hal deng tamang
Cari hal deng birman
Bakalae pulang sabel depe laste takurung di sel
Dorang lupa hari itu pe guna
          Tu bagus jadi besae
          Tu besae tamba besae
          Tagalitu, apa tu so stel
          Jang coba-coba betel

Nda Laeng kita

Waktu ta pe badan so dekat tapisa deng jiwa
Nyanda laeng kita mo minta
Tanang kita pa kita pe tana
Tanang kita pa kita pe ruma
          Biar kita busu,
          Tana tamba gumu
          Biar kita busu,
          Tana tamba subur
Waktu kita pe nyawa sadiki le tacabu
Nyanda laeng kita mo cumu
Tondei pe gaga skali dari dulu
Tondei pe sadap skali di mulu
          Biar nafas abis,
          Kita nyanda mo manangis
          Biar kuat abis,
          Kita nda pesimis
Waktu kita be badan so amper nda bagra
Nyanda laeng kita mo inga
Tondei salalu tabawa
Biar kita so nda ada mar tetap tatawa
          Tondei jadi kita pe tampa
          Dari lahir sampe so nda ada!





























Puf! Paf! Ancor!

Oh karu e
Torang pe generasi
So nda suka mo makang ubi
Lebe suka roti ato supermi.

Oh kasiang e
Torang pe bini deng laki
Lantaran gengsi deng mo ba aksi
Jual diri ka pulau cendrawasi.

Oh re’e karu e
Kyapa dorang so nda ta ator?
Bajalang melep-melep bataria kotor
Bapaksa lei musti bli akang motor
Padahal masi ja kincing di tampa tidor.

Kong, torang-torang cuma mo se biar?
Bapikir! Tegor!
Jang saban hari torang ajar!
Puf! Paf! Ancor!

Didik tu anak-anak deng lo’or
Spaya opo kasuruang sanang
Urus pa dorang
Jang cuma tidor
Sitou timou tumou tou
Bukang sitou timou tumongko tou













Tanda Awas For Tou Minahasa

Tou Minahasa:
Tou ente
Tou lo’or
Tou nga’asan

Jang bapica
Spaya nda gampang dapa jaja.

Jang ngale
Spaya nda gampang kere.

Jang rupa ular
Spaya nda gampang ancor.

Jang basetang
Spaya nda katula akang



I Yayat U Santi!

Dulu torang bangga deng sanang
Kalu tinggal di kampung.
Hidop dari hasil kobong deng utang
Sinonsayang deng Lolombulan.
Mar skarang so nda da ampung.
Kayu-kayu dorang se abis-potong
Napa so siksa cari aer minung
Deng mo makang.
Cek per cek tu kuntung
So bota-bota ada orang
Sandiri cari untung.

Dulu cari rampa-rampa
Cuma di muka ruma.
Samua ada
Nda siksa mo momasa.

Mar skarang, oh tuang…!
Karna mo rabu-rabu
Bli pa mas-mas bajalang.
Kaluar doi
Padahal boleh batanang.
Qta rasa kasiang
Pa orang-orang skarang.
Suka iko-iko orang kota pe bahodeng
Suka bodi-bodi artis krempeng
So tamakang promosi pe buju-buju
Tu kapitalisme tinggi dorang junjung
So musti bangong
Jang bingo so deng taun
Gombalisasi torang lawang
User tu orang-orang sialan
Dari tana Tou Minahasa
So cukup dorang injang-injang pa torang
So depe waktu angka sabel bataria prang!
I Yayat U Santi!




Jaman ST12

Tondei tana tampa kita lahir
Kita pe pusa
Nenek da se gale di sini
Waktu itu belum ada pemekaran
Kalu pi Motoling ato cuma Raanan
Jalang babatu timbul, lewat utang,
Ba pece-pece kalu ujang,
Terpaksa biar hartop
Ika tali labrang kong ela deng tola
Lebe cilaka, lengkali ada yaki badola
Tondei tana tampa kita besar
Skarang so tiga. Keluarga so ta pica-pica
Laeng di gunung, di Li’ba,
di Ameko deng di Amonge.
Tu basudara so tabage-bage
Skarang,
Mangalitou deng mangala’ung
Biar satu fam
So bole baku kaweng.
Mar orang tua bilang
Anak-anak skarang
So ndak tau sopan.
Di tenga jalang
Baku pegang tangang
Baku-baku ciong
Di tampa trang
Sama deng di felem-felem
Orang-orang muda bilang:
Tu tua-tua kwa so ketinggalan jaman
Skarang duaribuan
Bukang enampuluan ato tujupuluan
Skarang jaman internetan
Bukang lagi kalelon deng kolintang.
Dulu suka Panbers
Skarang ST 12
Dulu top tu Koes Plus
Skarang Dewa 19
Torang so tau hukum!
Orang muda ndak dungu
Apa guna re’e da skolah
Nasehat torang tenteng
Mar jang karma beda jao tu umur
Kong pandang enteng
Tiap-tiap generasi
Mati-matian bilang depe jaman lebe bagus
Itu depe nama narsis
Generasi egois. Generasi sentris
Dua-dua butul
Asal kalu jadi apa-apa
Jang tanya sapa tu sala
Beking jo tu maso-maso akal
Spaya nda mo menyesal
Orang tua so kase bekal








Tanta -Tanta Karlota

Birman deng birman
Baku bataria.
Tanta amonge:
Lawut! Nga baku cuki
deng qta pe laki. So kriput masi mo ba aksi.
Tanta ameko:
He lonte! Apa nga bilang e?
Dua-dua panas baku rado
Baku ela rambu
Baku guling-guling di kintal
Sampe ta isi di got
Got punung deng tai-aer kincing.
Deng sisa-sisa aer cuci piring.

Orang takumpul
Tatawa akang.

Dapa urus
Kumtua bilang: tagalitu ku’a,
Ngoni jang babakumpul,
Kong cirita-cirita orang
Awo…lia kasana! Korang beking malu.

Laki stenga mati bagula. Ngoni lupa momasa
So ba rei cari kutu baseri orang pe kurang.

Laki siksa bakopra. Ngoni sibuk bakarlota.
So baku goso rica. Baku dusu deng gunting.

Pulang di ruma. Urus ngoni pe anak deng laki
Kong brenti tu mulu-mulu Yudas!

Rajin pigi ka greja
Ontak sama deng tuturuga!
Lebe bae tinggal di ruma
Ba uni telenovela.




Tumani

Opo Muntu-untu
Datang tumani

Opo Wongkar
Datang tumani

Opo Timporok
Datang tumani

Opo Sual
Datang tumani

Opo Mogogibung
Datang tumani

Samua voor torang
Samua pe sanang
Bakalae deng Mongondo
Spaya anak-anak hidop.

Bakudusu deng mamuis
Spaya anak-anak ndak manangis.

Opo Timporok
Tangka satu Mongondo
Potong akang talinga
Kong bilang:
Pulang! Jang bale-bale!
Ini bukang lagi ngoni pe tana!
Ngoni pe raja so se harta
Kong bawa pigi torang pe nona.

Opo Timporok
Bakudapa lagi satu Mongondo
Dorang bakalae, baku potong
Amper satu hari
Nda satupun tu kala
Padahal so tahosa-hosa .
Dorang brenti
Opo Timporok bilang:
“E kaloh…napa hau baroko dulu”.
Satu dua kali isap eef…fuu….
Dapa tau mongondo pe tampa mati
Di tlapak kaki
Bakalae ulang sampe di ujung kalapa
Opo Timporok di bawa
So nda mangada ka atas
Sek…sek…Dia cucu
Puk….ciri tu mongondo.

Mongondo kala
“Ampung pa kita”
So terlambat.
Opo potong tu kapala
Tanang di dalam tana
Disitu badiri greja
Pertama-tama menurut sejara




Baru Klamaring

Baru klamaring,
Kita lia ngana tatawa.
Ngana awet muda
padahal so ba poyo’
Nda perna kita lia ngana bamara
Biar kita susa mar jadi nda dapa rasa
Aneh,
Ngana bukang kita pe mama
Bukang kita pe nene
Nda ada hubungan dara
Cuma birman
Skarang ngana so nda ada
Pigi nda bilang-bilang
Mar ta tau ngana ada DISANA
Mungkin smentara lia-lia kamari pa torang dari sorga





Musim Duriang

Biar dingin pagi batotofore
terpaksa bangong
Ambe senter sadia karong
Bawa sabel spaya nda da yang brani kore
          Cepat…cepat…spaya dapa banya
          Kalu plang nanti korang bahaga
Jaman skarang, makapunya bakurebe deng papancuri
Kalu nda, jare torang gigi
Demi doi papancuri jual bua baduri
Terpaksa, ini demi hidop anak deng istri
          Makapunya dalang hati mamutung
          Pikir-pikir mo dapa untung
          Pe sampe di bawa pohong
          Di tana nda ada satupun
Dia bilang:
Lebe bae ni pohong kita potong
Karna duriang kita saki hati saban taon
Deng bagitu kita pagipagi skali nda perlu bangong


Anak Skola Apatis    

Datang pagi pulang tengari
Datang kosong bale ontak nda da isi
For apa bapaksa?
For apa baskola?
Kalu ijasah bole bli
Beking apa blajar stenga mati
Jaman skarang so caparuni
Samua ta iko mau kalu ada doi












Ma’gula

Amper siang angko so bangong
Tu laeng masi manggoro
Malakat di bantal polo
Pagi buta bajalang ngana ka kobong
          Samua for torang
          Spaya kopi deng the rasa manis
          Spaya kola deng kokole rasa sedap
          Samua snang makang sampe kenyang
Masi gelap nae seho
Seturung sareng sampe uraturat
Tengari pikul kayu
Isi di porno saguer mandidi
Datang gelap pulang gelap
Ini hari
Amper lari depe jiwa
Dengar harga turung tagilagila
Dia sapusapu dada
Beso makang so nda ada


Ma’kopra

Naenae sampe langit
Mata tawilok deng senget
Dada tacukur
Lantaran nda tahan
Deripada ciri lebe bae balucur
          Kumpul di tampa kopra
          Kupas kuli bla biji
          Serta masa kore kore capat sadia
          Manjae karong muat di roda
Makopra dengar harga turun dia sapu dada
Potongan persen tinggi beking tatamba lala
Nda ongkos amper munta dara
Tu tenaga abis percuma










Melayu Manado (2)

Ngana lem beking torang ta tempel
Sangir Minahasa jadi basudara
Mongondo Gorontalo ta bakudapa
Torang satu di pasar torang satu di terminal
          Dari lahir sampe mati
          Ngana malakat di lida
          Ta maso jao ka dalang kapala
          Kita cumu sampe ta pe nafas ta brenti
Ngana gula beking tatawa
Isapisap tetap rasa sadap
Tabawa sampe Jakarta
Tainga biar so di Amerika
          Ngana beking kita bangga
          Dari bahasa kenal bangsa
          Biar Inggris dapa dengar gaga
          Nda lawang torang pe katakata
Ngana dara mengalir deras di ta pe nadi
So jadi tulang deng daging
Ngana urat deng sendi
Jadi lambang smangat blum kering
Pantun Grapgrap

Tempo, serta dengar ujang datang
Torang kacilikacili balari
Buka pintu buka jandela
Manari manyanyi tatawa geli:
“Ujang kras nene bli beras
Tete buka kas dapa lolo petas-petas.
 Ujang kras nene bli beras
Tete buka kas dapa lolo tai kras.”












Lingkaran Setang

Kita pe tana
Brarti kita tu mo ola
Bukang orang Jawa ato Sumatra mo rampas.

Kita pe kaya
Sharusnya kita ndak sengsara
Mar kyapa kita iko mata?

Kita pe bangsa: Minahasa
Dijaja bangsa Amerika
Deng tangang-tangang penguasa.

Kita malu pa Om Sam
Torang deng torang baku makang
Ta maso di lingkaran setang
Atas nama persatuan



Hidop Apa Tu Bagitu?


Baku cucu, baku tikang
Baku bunu lantaran warisan
Kristen tare, baku jual
Cuma lantaran budel
Lebe bae re’e hidop di jaman wentel
Terbang-terbang
Baku potong
Deng hoga-hoga
Deng mamu’is
User Mongondo
For hari eso.
Daripada di muka-muka
Baku senyum
Tipu sini tipu sana
Jadi linta darat.
So jadi tradisi
Orang babilang:
Torang keluarga
Mar doi ndak basudara.
Orang-orang hidop
Di atas orang laeng pe susa
Kalu banyak harta
Mangaku sudara
Tolak-tolak kalu susa.















Wo Tobat!

Panas hati kita
Mama bilang mo goso rica
Brani manyau pa orangtua
Mentang-mentang da skola
Rasa-rasa kita
Mo kaluar dari ruma!

Banting pintu
Ribut-ribut
Langsung cabut
Lari deng motor but-but
Ahirnya,
Dapa katula.


Tondei Satu, ahir April 2010

[Datulis samasama deng muritmurit
 klas 3 SMP Kristen Tondei]
Walung Susuyeng Eng Wangko
 Eng Walung Kasia’ang”.

[Vorat Ilmu Lebe Besar Deri Itu Vorat  Kapunyaan]

-Johny Palapa-









“Makang Nasi Tus-Tus
Makang Ikang Kodo
Putus Ya Putus
Mati Ya Mati
Inila Semboyan Anak Manado”.

-H.B. Sondakh-



l, S.S adalah seorang pemula dalam persoalan sastra. Namun sangat prihatin dan begitu bersemangat dengan hal ini. Dia adalah lulusan S1 dari Universitas Negeri Manado. Fakultas Bahasa dan Seni. Jurusan Pendidikan Bahasa Inggris. Program Studi Bahasa dan Sastra Inggris.
Dia berprofesi sebagai seorang guru di sebuah SD dan SMP di desa Tondei.
Banyak terlibat dalam kegiatan gereja dan kemasyarakatan di desanya. Sekarang ini menjabat sebagai Ketua Komisi Pelayanan Kategorial Pemuda Jemaat GMIM “Bukit Moria” Tondei Satu.
Suka membaca dan berekspresi lewat. Tertarik untuk belajar politik, sejarah, sastra dan seni budaya dan ingin sekali melahirkan karya-karya yang berdasar pada pemikiran Tou Minahasa (Minahasan-based Thought).

Tidak ada komentar:

Posting Komentar